Jakie znaczenie ma ornat w religii?
Ornat stanowi szatę liturgiczną, którą duchowni zakładają do mszy świętej i bezpośrednio łączących się z nią czynności. Samo słowo pochodzi od łacińskiego ornare, które możemy przetłumaczyć jako ozdabiać, oraz ornatus – czyli ubiór zdobiony. Ten element stroju wykorzystywany jest w wielu odłamach chrześcijaństwa i jest przepełniony ogromną symboliką. Dowiedz się, jakie znaczenie w religii ma ornat!
Najważniejsze szaty liturgiczne
W obrządku rzymskokatolickim możemy ujrzeć kilka elementów ubioru duchownych. Jednym z nich jest alba, która wywodzi się ze starożytnej tuniki – jest to biała, długa szata, charakteryzująca się długimi rękawami sięgającymi aż do kostek. Podczas uroczystości religijnych możemy niekiedy zobaczyć także komżę, która jest skróconą wersją alby, posiadającą szerokie rękawy. Obydwie te szaty symbolizują czystość duszy.
Wśród szat liturgicznych możemy wyróżnić również kapę, którą wykorzystuje się między innymi podczas sprawowania sakramentu małżeństwa czy chrztu. To swego rodzaju długa peleryna sięgająca stóp, zapinana na piersi. Bardzo istotna jest również stuła, czyli długa szarfa, która odzwierciedla władzę kapłańską oraz godność urzędu.
Niezwykle ważną szatą jest ornat – ubiera się go na pozostałe elementy stroju. Na przestrzeni wieków wierni mogli podziwiać kolejne zmiany zachodzące w zdobieniach i kształcie tego stroju. Lata temu najpopularniejszy był ornat skrzypcowy, który zbudowany był z dwóch podłużnych części połączonych na ramionach. Posiadał on rozcięcia po bokach, natomiast na środku miał otwór na głowę. W tamtym czasie ornat tworzony był z drogocennych materiałów. Ponadto, zdobienia były haftowane złotem.
Ważne jest, aby szata liturgiczna była wykonana z przywiązaniem uwagi do najdrobniejszych szczegółów i przy użyciu najlepszych materiałów. Wysokiej jakości ornaty sprawdź tutaj!
Obecnie, po reformie liturgicznej, możemy oglądać ornat jako luźno zwisającą szatę. Duchowni wkładają ją przez głowę. Co istotne, jest ona szeroka, zwisa do przodu, tyłu oraz na boki. Ornat cechuje się prostym wyglądem, chociaż niekiedy szata ta wyróżnia się ozdobnym kapturem czy pretekstą.
Symbolika ornatu
Warto pamiętać, że ornat to szata liturgiczna, która kryje w sobie bogatą symbolikę. Przypomina nam ona o męce oraz śmierci Zbawiciela, tym samym skłaniając wiernych do kontemplacji nad Jego poświęceniem dla ludzkości – nie tylko dla osób religijnych, ale i tych, którzy zboczyli ze ścieżki przepełnionej wiarą. Ponadto, ornat wskazuje na godności oraz obowiązki kapłana wobec wiernych, a także w stosunku do samego Boga. Ta szata stanowi swego rodzaju odzwierciedlenie ciężaru duchowej służby. Również zdobienia ornatu ukazują pewne przesłanie – przykładowo, znak krzyża mówi o krwawej ofierze Syna Bożego.
Symbolika kolorów ornatu
Bogata, piękna symbolika kryje się również za barwami szat liturgicznych. Biały ornat nawiązuje do radości i doskonałości, a także czystości – właśnie dlatego zakładany jest na jedne z najważniejsze uroczystości w Kościele. Duchowni wybierają tę barwę ornatu na nabożeństwa w Boże Narodzenie, dzień Zmartwychwstania, jak i podczas Wieczerzy Pańskiej. Biały ornat ubierany jest przez kapłanów również podczas obchodów maryjnych.
Przeciwieństwem bieli jest czerń. To barwa przepełniona skruchą, żałobą oraz pokutą. Ornat w tym kolorze możemy ujrzeć znacznie rzadziej – podczas mszy w intencji zmarłych czy pogrzebów.
Fiolet również przepełniony jest wyjątkową symboliką. Prezentuje on godność, pokutę oraz pokorę. To barwa oczekiwania, dlatego kapłani ubierają je w okresie Adwentu czy Wielkiego Postu. Czerwień z kolei stanowi symbol krwi i nieskończonej miłości do Stwórcy, określając przy tym najwyższą kapłańską rangę. Czerwone szaty przywdziewane są w niedzielę Męki Pańskiej, Wielki Piątek i uroczystość Zesłania Ducha Świętego.
Najczęściej możemy zauważyć natomiast zielony ornat – kapłani ubierają go w okresie zwykłym. Wierni mogą go zobaczyć w niedziele oraz dni powszednie zwykłego okresu w ciągu liturgicznego roku. Co kryje się za tym kolorem? Młodość, sprawiedliwość, a także odrodzenie oraz nadzieja.
Najrzadziej możemy ujrzeć ornat w barwie różowej. Duchowni ubierają go w trzecią niedzielę Adwentu oraz czwartą niedzielę Wielkiego Postu. To kolor, który ukazuje radość.
Warto pamiętać, że ornaty występują w wielu różnych barwach. Co istotne, podczas uroczystych dni, kapłani mogą dokonać wyboru innych kolorów, o których nie wspomnieliśmy powyżej. Na przykład, najbardziej uroczystą barwą jest złoty – kapłani mają możliwość zastąpienia nią wszystkich pozostałych kolorów z wyjątkiem czerwieni oraz fioletu.